معرفی فرصت های شغلی MBA در گرایش های مختلف آن

امروز در این مقاله به معرفی فرصت های شغلی MBA در گرایش های مختلف می پردازیم. آیا شما نیز معتقدید که در سال ۲۰۲۵، مشاغل MBA همچنان قلب تپنده اقتصاد دیجیتال خواهند بود؟ برای بقا و موفقیت در بازارهایی که با سرعت باورنکردنی‌ای در حال تغییر هستند، استخدام مدیر mba نه فقط یک راهکار؛ بلکه یک ضرورت استراتژیک محسوب می‌شود. پیش‌بینی‌ها حاکی از این هستند که تا پایان سال 2025، تقاضا برای استخدام با mba و مشاغل مبتنی بر چابکی و تصمیم‌گیری در شرایط ابهام، با افزایش 40‌درصدی مواجه خواهد شد. اما به نظر شما یادگیری صرف مفاهیم ابتدایی و کلاسیک کسب‌وکار کافی است؟ در این مطلب به شما توضیح می‌دهیم که چطور بازارهای کاری امروزی از طریق تلفیق مهارت‌های نوآوری در مدیریت با MBA، رشد و بقای خود را تضمین کردند؟ این بلاگ مخصوص آن افرادی است که به دنبال اطلاع از بازار کار MBA در ایران و جهان هستند.

چرا مشاغل mba انقدر محبوب‌اند؟

مطالعه وسیعی که در سال 2024 توسط مؤسسه مککینزی صورت گرفت مشخص شد که آن گروه از گرایش‌های اصلی مشاغل mba که مبتنی بر فناوری‌های نوین و تکنولوژی هستند، از رشد 18 درصدی در سال 2020 به رشد 37 درصد در سال 2024 رسید. پس انتظار می‌رود که از سال 2025 تقاضا برای استخدام گرایش فناوری رشته مدیریت کسب‌وکار افزایش یابد. بنابراین خبر خوب برای رهبران تحول دیجیتال و افرادی که مدیر ارشد هوش مصنوعی هستند: سال 2025 سال شماست!

آیا تقاضا برای مشاغل mba از سال 2025 چندبرابر می‌شود؟

خب همانطور که ابتدای مطلب نیز ذکر کردیم، تقاضا برای استخدام مدیر mba از سال 2025 نسبت به قبل بیشتر می‌شود. به طوری که MBA در این سال به یک گذرگاه استراتژیک تبدیل خواهد شد. دلیل آن را نیز توضیح می‌دهیم:

مشاغل مبتنی بر فناوری و تحول دیجیتال بیشتر شدند

تقریبا مشاغلی مانند تحلیلگر داده، مدیر محصول دیجیتال، و متخصصان هوش مصنوعی با رشد قابل توجهی روبه‌رو شدند. این مشاغل اغلب به مهارت‌های مدیریتی و استراتژیک (جزو سرفصل‌های اصلی دوره MBA) نیاز دارند. بازار کار MBA در ایران نیز در این سمت‌ها، در حال رشد می‌باشد.

مشاغل سبز و پایدار در حال رشد هستند

گزارش‌هایی که در سال ۲۰۲۳ توسط مجمع جهانی اقتصاد منتشر شد بیانگر این هستند که تا سال ۲۰۲۵ تعداد زیادی عنوان شغلی سبز در جهان ایجاد می‌شود. در واقع باید بگوییم که این تحول بزرگ، نه‌تنها بیانگر تغییر در فهرست مشاغل جهان می‌باشد، بلکه می‌توان گفت این تحول منجر به بازتعریف ماهیت رهبری کسب‌وکارها خواهد شد. بدون شک باید بگوییم که امروزه مدیران MBA، در نقش رهبران اصلی این گذار، در تقاطع فناوری، سیاستگذاری عمومی و عدالت اجتماعی قرار دارند. اما سوال اصلی اینجاست که چرا توسعه پایدار به مدیران ام بی ای نیاز دارد؟

در درجه اول باید بگوییم که از سال 2024 قوانین سخی برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای وضع شد. طی این قوانین شرکت‌ها موظف‌اند در فرایندهای تولید خود، رد کربن را کاهش دهند. پس شرکت‌ها جهت رعایت چنین قوانینی به مدیرانی متخصص در زمینه اقتصاد چرخشی و کنترل کربن نیاز دارند. یعنی مدیران mba که با دانش و تخصص بالای خود، علاوه‌بر رعایت قوانین فوق، به سودآوری کسب‌وکار نیز کمک کنند. درصد زیادی از نسل زد نیز به دنبال خرید محصولات پایدار هستند، پس شرکت‌ها به مدیرانی نیاز دارند که با دانش تخصصی خویش کمپین‌های بازاریابی مختلفی جهت جلب اعتماد مشتریان ایجاد کنند. بازار کار MBA در ایران در تخصص‌های زیست محیطی، در حال گسترش است.

کاربرد هوش مصنوعی و اتوماسیون بیشتر شده

بی‌شک از سال 2023 تا 2025، عموم مردم، کسب‌وکارها و سازمانها دسترسی بیشتری به AI پیدا کردند. در نوامبر 2022 از ChatGPT رونمایی شد. در ۲۰۲۳ قابلیت‌هایی مثل پردازش چندوجهی توسط GPT-4 و Gemini گسترش یافت. سال بعد نیز AI در امور مختلف وارد شد، به طوری که کشورهای مختلف از هوش مصنوعی در حوزه‌های سلامت، مالی و غیره بهره بردند. کارشناسان پیش‌بینی کردند که تا پایان 2025، تمرکز هوش مصنوعی به مباحثی مثل اخلاق‌محوری و شخصی‌سازی در تصمیم‌گیری کسب‌وکارها، آموزش، خلاقیت و مدیریت شهری، بیشتر خواهد شد. پس در آینده‌ای نه‌چندان دور شاهد افزایش همکاری انسان و AI و همچنین دستیابی به استانداردهای جدیدی در نوآوری، خواهیم بود. به طور کلی باید بگوییم که آینده درخشانی در انتظار بازار کار رشته MBA در زمینه AI است.

سازمان‌ها به مدیرانی با مهارت‌های ترکیبی نیاز دارند

سازمان ها و کسب و کارها برای بقا در بازارهای رقابتی و پرچالش امروزی، به مدیرانی با مهارت‌های ترکیبی نیاز دارند. یعنی مدیری که در زمینه‌های مدیریت مالی، رهبری اخلاقی و فناوری، متخصص باشد (یعنی یک مدیر MBA)!

حالا که با دلایل اصلی افزایش تقاضا برای مشاغل mba آشنا شدیم، بیایید موضوع را باز کنیم و به سمت‌های سنتی و جدید برای استخدام با mba اشاره کنیم. قبل از معرفی بازار کار MBA در ایران و جهان، ابتدا نقش MBA در توسعه مهارت‌های مدیریتی و رهبری را به صورت مختصر توضیح دهیم.

نقش دوره‌های MBA در توسعه مهارت‌های مدیریتی و رهبری

اگر به دنبال توسعه مهارت‌های رهبری و مدیریتی خود هستید، از طریق شرکت در دوره‌های MBA، فرصتی استثنایی برای ارتقا و پیشرفت شغلی نصیب شما می‌شود. زمانی که مهارت‌های جدید مدیریتی را کسب کنید و یا با کارکرد تکنولوژی‌های روز دنیا در مسائل مدیریتی آشنا شوید، آنوقت شرکت‌ها و سازمان‌های بیشتری مایل به همکاری با شما می‌شوند. چرا که در دوره‌های MBA استراتژی‌های خلاقانه‌ای را یاد می‌‍گیرید؛ مثلا با راهکارهای استفاده از AI در زمینه مارکتینگ یا تبلیغات، آشنا خواهید شد.

همچنین با شرکت در کورس‌های ام بی ای، در زمینه ارتقای مهارت‌های ارتباطی خود به موفقیت بیشتری دست پیدا می‌کنید. در ضمن راهکارهای تعامل اثربخش با ذینفعان داخلی و خارجی را با تحصیل در گرایش ام بی ای فرا خواهید گرفت. باید گفت که شما به کمک ام بی ای، به یک رهبر استراتژیک تبدیل می‌شوید، چرا که یاد می‌گیرید چگونه چشم‌انداز، ماموریت‌ها و اهداف خرد و کلان سازمان را با رویکردی عملیاتی، تدوین نمایید.

در نهایت به عنوان یک مدیر استراتژیک می‌توانید با مهارت تحلیل چندبعدی خود، مسائل پیچیده دنیای کسب‌وکار را حل کنید. همچنین با فرصت‌ها و چالش‌های بازار جهانی آشنا خواهید شد.

مشاغل سنتی مدیریت کسب و کار

هیچ شکی در آن نیست که مدیریت کسب و کار ماهیتی بین رشته‌ای دارد؛ برای مثال مدیران MBA در مباحثی مثل حسابداری و مالی، مارکتینگ، روانشناسی و منابع انسانی، استراتژیک و …، تخصص دارند.

اما باید بگوییم که برخی از گرایش‌های مدیریت کسب‌وکار، سالهای زیادی است که وجود دارند و افراد زیادی در این گرایش‌ها مشغول به کار هستند. پس می‌توان گفت جزو مشاغل سنتی MBA به حساب می‌آیند. برای آشنایی بیشتر با مشاغل سنتی MBA، به شما پیشنهاد می‌کنیم به مطلبی که راجب گرایش‌های مدیریت کسب‌وکار منتشر کردیم، رجوع کنید. اما با این حال گرایش‌های مختلف MBA را به صورت مختصر توضیح می‌دهیم.

• مالی (Financial Management)

بی شک در لیست محبوب‌ترین مشاغل mba قرار دارد. با تحصیل در این گرایش فرصت‌های شغلی‌ای مثل مدیر مالی بانک‌ها و شرکت‌های بورسی در انتظار شماست. بازار کار رشته MBA در دنیا در گرایش مدیریت مالی، بسیار داغ است.

• بازاریابی (Marketing Management)

مارکتینگ نیز از پردرآمدترین فرصت‌های شغلی برای استخدام با mba می‌باشد. با تحصیل در گرایش‌ مارکتینگ فرصت فعالیت در مشاغلی مثل مدیر برندینگ، مدیر محصول و مدیر تبلیغات را به دست می‌آورید.

• منابع انسانی/رفتار سازمانی (Human Resource Management)

بعد از فارغ‌التحصیلی در گرایش HRM می‌توانید در سمت‌هایی مثل مدیر منابع انسانی، مدیر جبران خدمت و مزایا و حتی مشاور، مشغول به کار شوید.

• بازرگانی بین‌الملل (International Business)

افرادی که در این گرایش تحصیل کردند، بعد از فارغ‌التحصیلی می‌توانند در سمت‌هایی مثل مدیر توسعه بازارهای بین‌المللی و مشاور تجاری فراملی فعالیت کنند. این افراد می‌بایست برای جذب شرکای خارجی، کاهش ریسک‌های حقوقی و افزایش سودآوری تلاش کنند.

• استراتژیک (Strategic)

با تحصیل در گرایش مدیریت استراتژیک راه برای ورود به مشاغل کلیدی در سازمان‌ها یا کسب‌وکارها باز می‌شود. سمت‌هایی مثل مدیر استراتژی، مدیر توسعه کسب‌وکارها، مشاور استارتاپ‌ها و یا شرکت‌های بین‌المللی، جزو فرصت‌های شغلی این گرایش به حساب می‌آیند.

• مدیریت پروژه (Project management)

فارغ‌التحصیلان گرایش مدیریت پروژه قادرند در سه سطح مبتدی (مسئول هماهنگی پروژه‌ها)، سطح متوسط (مدیر پروژه ارشد) و یا سطح عالی (مدیر برنامه‌های سازمان) مشغول به کار شوند.

حالا به سراغ جدیدترین مشاغل mba می‌رویم:

جدیدترین مشاغل mba

طبیعتا تغییرات در بازارهای جهانی، فناوری و قوانین، تاثیر مستقیمی بر شرایط استخدام با mba می‌گذارد. اینجاست که مشاغل نوین مدیریت کسب‌وکار ظهور می‌کنند. در این قسمت قصد داریم به معرفی مشاغل نوظهور مدیریت کسب‌وکار و بازار کار رشته MBA در دنیا بپردازیم. ابتدا معیارهایی برای تعیین هرکدام از مشاغل mba را ذکر می‌کنیم:

1. فناوری
2. فعالیت در سطح بین‌الملل
3. مباحث مربوط به مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و پایداری

حالا به معرفی هرکدام از این مشاغل خواهیم پرداخت:

عصر فناوری و استخدام با mba

خب از سال 2023 به بعد، مخصوصا در سال 2025، به دلیل گسترش فناوری‌های مختلف، شاهد گذار از سبک مدیریت سنتی به سبک مدیریت نوین هستیم. پس باید بگوییم دوره مشاغل سنتی mba تمام شده و سازمان‌ها به استخدام مدیر mbaای هستند که با فناوری‌های جدید آشنا باشد. بنابراین می‌بایست علاوه‌بر کسب مهارت‌های اصلی MBA، پای خود را از چهارچوب‌های سنتی فراتر بگذارید و به سمت فناوری‌هایی بروید که تا ده سال قبل اصلا وجود نداشتند! برای موفقیت در عصر گذار نیازمند تلفیق دانش مدیریتی (گرایش‌های MBA و مهارت‌های مدیریتی)، تکنولوژی و تحلیل حرفه‌ای، هستید. در قسمت بعد به معرفی سمت‌های جدید استخدام مدیر mba، می‌پردازیم.

مدیر تحول دیجیتال

جدیدا شاهد استخدام با mba در تخصص مدیر تحول دیجیتال هستیم. این عنوان شغلی جزو حیاتی‎‌ترین مشاغل دهه 2030 محسوب می‌شود. مدیران تحول دیجیتال می‌بایست به سازمان‌ها و کسب‌وکارها کمک کنند تا از روش‌های سنتی به سمت اکوسیستم‌های دیجیتال حرکت کنند. این مدیران علاوه‌بر تسلط بر مباحثی مثل رایانش ابری و اینترنت اشیا، می‌بایست مقاومت در برابر تغییر کارمندان را به بهترین نحو مدیریت کنند. یعنی تغییر و تحول را در سازمان فرهنگ‌سازی کنند و فرایندهای و دوره‌های مناسب آموزش کارمندان برای کار با فناوری‌های جدید را فراهم نمایند.

مثلا شرکت‌هایی مثل اسنپ و یا دیجی کالا، برای یکپارچه‌سازی سیستمهای لجستیک خودکار؛ از مدیران MBA (مدیر تحول دیجیتال) کمک گرفتند.

متخصصین اخلاق هوش مصنوعی

هرچند که هوش مصنوعی بسیاری از کارها را آسان کرده و در کوتاه‌تر شدن پروسه‌های کاری نقش دارد، اما اکثر مردم دنیا نگران این فناوری نوظهور هستند. آنها نگران سوگیری الگوریتم‌ها و یا نقض حریم خصوصی یا پرایویسی کاربر می‌باشند. پس سازمان‌ها و کسب‌وکارها در جست‌وجودی استخدام مدیر mbaای هستند که قادر به ایجاد چارچوبها و محدودیتهایی جهت گسترش هوش مصنوعی باشد.

رهبر اکوسیستم متاورس

پیش‌بینی‌ها بیانگر این هستند که طی 5 سال آینده، شرکت‌های زیادی در زمینه فصای ماورس، سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی می‌کنند. اما نباید فراموش کنیم که پیاده‌سازی و اجرای فناوری‌های نوظهوری مثل فضای متاورس در شرکت‌، به مدیران متخصص در فناوری‌‌های اینچنینی نیاز دارد.

در صورتی که با فضای متاورس آشنا نیستید، باید بگوییم که متاورس Metaverse، در واقع یک محیط مجازی یکپارچه و تعاملی می‌باشد که از ترکیب واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، اینترنت، و فناوریهای دیجیتال ایجاد می‌شود. پس سازمان‌ها و شرکت‌ها برای اجرای فناوری‌هایی مثل فضای متاورس نیازمند استخدام مدیر mba هستند. یک نمونه از فضای متاورس در کسب‌وکارها شامل فروگاه‌های مجازی، پرو مجازی، کنسرت و نمایشگاه مجازی است.

 مدیر لجستیک و زنجیره تامین هوشمند

پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که تا پایان سال 2025، استخدام با mba در تخصص لجستیک هوشمند، نسبت به سال‌های قبل حدود 40 درصد افزایش می‌یابد. مدیریت زنجیره تامین سنتی را همه می‌شناشیم. لجستیک و زنجیره تامین هوشمند در واقع ترکیبی از لجستیک سنتی، با فناوری‌های نوظهوری مثل حسگرهای IoT، پیش‌بینی مبتنی بر AI و بلاکچین است. سازمانها برای بهینه کردن پروسه‌های لجستیک، کاهش ضایعات و همچنین شفاف‌سازی لجستیک، نیازمند استخدام مدیر mba با تخصص در لجستیک هوشمند، هستند.

مدیر استراتژی در زمینه پایداری دیجیتال

بحران‌های محیط زیستی، عدالت اجتماعی و اقتصاد پایدار همواره جزوی از نگرانی‌های دولت‌مردان، سازمان‌ها و کسب‌وکارها هستند. پایداری دیجیتال نیز درباره نحوه صحیح به‌کارگیری فناوری‌های جدید، در راستای حفظ محیط زیست، اقتصاد پایدار و عدالت اجتماعی است.

بازار کار رشته MBA در دنیا چگونه است؟

جهانی‌سازی با سرعت بالایی در حال رشد می‌باشد، پس بسیاری از مشاغل، از جمله مشاغل mba، در حال گذر از مرزهای جغرافیایی و فرهنگی هستند. در ادامه به معرفی بازار کار رشته MBA در دنیا پرداختیم:

مدیریت بین‌المللی

شرکت‌های بین‌المللی و چندملیتی برای اینکه بتوانند بین تغییرات بازارهای جهانی و نیازهای محلی تعادل ایجاد کنند، به استخدام مدیر mba نیاز دارند. این مدیران می‌بایست نسبت به ریسک‌های سیاسی، نوسانات ارزی، مدیریت بحران‌های  ناگهانی در سطح جهان، آگاه باشند. همچنین مهارت مذاکره قوی‌ای داشته باشند تا بتوانند مشکلاتی مثل اختلافات ناشی از تفاوت‌های فرهنگی در شرکت‌های چندملیتی را برطرف نمایند.

مدیریت زنجیره تامین و لجستیک جهانی

ارزش و اهمیت برخی از مشاغل بعد از جنگ اوکراین افزایش یافت؛ مثل مدیریت زنجیره تامین جهانی! مدیران فعال در این مشاغل می‌بایست با فناوری‌های جدیدی مثل سیستم ردیابی مبتنی بر AI، بلاکچین و بهره‌گیری از ربات‌های خودران، آشنا باشند.

متخصص تجارت الکترونیک

متخصصان تجارت الکترونیک در مهارت‌هایی مثل بازاریابی دیجیتال، تحلیل اطلاعات و مهارت‌های فنی (طراحی خرید و فروش آنلاین) تخصص دارند. این افراد می‌بایست درک مناسبی از رفتار مشتریان بین‌المللی داشته باشند و از فناوری‌های جدید کسب‌وکار نیز مطلع باشند. شخصی‌سازی تبلیغات باتوجه به رفتار خریداران خارجی و بهره‌گیری از ai حهت پیش‌بینی سبد خرید مشتریان خارجی جزوی از فعالیت‌های یک متخصص تجارت الکترونیک است.

استخدام مدیر mba به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟

در صورتی که به دنبال ورود به بازار کار رشته MBA در دنیا باشید، اولین مهارت، تسلط بر زبان انگلیسی و سایر زبان‌های پرکاربرد دنیاست. سریع‌ترین راه برای کسب این موفقیت، شرکت در دوره‌های آموزش زبان است.

در صورتی که در رشته‌های غیر مدیریتی تحصیل کردید و به دنبال فعالیت در گرایش‌های مختلف مدیریتی هستید، به شما پیشنهاد می‌دهیم در دوره ارشد مدیریت کسب‌وکار شرکت کنید. با شرکت در این دوره‌ علاوه‌بر فراگیری مهارت‌های مدیریتی روز دنیا، مدرک معتبر بین‌المللی را نیز دریافت خواهید کرد.

در صورتی که قصد دارید وارد بازار کار MBA در ایران و جهان شوید، می‌بایست سواد دیجیتال قوی‌ای داشته باشید. برای مثال سئو و بهیه‌سازی وب‌سایت و یا کار با ابزارهایی مثل Google Analytics را برای رصد بازارهای جهانی بلد باشید.

نتیجه‌گیری

این مقاله به صحبت درباره بازار کار رشته MBA در دنیا و ایران پرداختیم. اصلی‌ترین مشاغل mba را معرفی و نقد کردیم. توضیح دادیم که در دوره گذار از مشاغل سنتی MBA به سمت مشاغل جدید هستیم. در پایان نیز راه‌های استخدام با mba را معرفی کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه استخدام مدیر mba، می‌توانید با کارشناسان وب‌سایت هرمس، تماس حاصل نمایید.