محمد کدخدایی
ما سواد دیجیتال را این‌گونه تعریف می‌کنیم: سواد دیجیتال یعنی شناخت ابزارها و کسب دانش در راستای توانایی استفاده از تجهیزات دیجیتالی و همچنین توانایی به‌کارگیری رسانه‌های دیجیتال در زندگی روزمره. ما مهارت دیجیتال رو یاد می‌گیریم تا بتونیم با کمک ابزارهای دیجیتال، به اهداف شخصی و شغلی‌مون برسیم و از امکاناتش بیشترین استفاده رو ببریم..
در سال ۱۹۹۱، پاول گلیستر در کتاب خودش که “Digital Literacy” نام داشت، برای نخستین بار این اصطلاح را به‌کار برد و آن را به‌عنوان “سواد لازم برای عصر دیجیتال” تعریف کرد. اکنون و در حال حاضر، این همان آینده‌ای است که تصور می‌شد! دنیای بدون سواد دیجیتال یعنی شهرهای خاموش و جهانی در جهل و تاریکی!
اهمیت سواد دیجیتال چیست ؟!
اما حالا داستان دنیای دیجیتال از این هم فراتر رفته؛ به‌طوریکه همه ما با ابزارهای هوش مصنوعی سروکار داریم! پس می‌توان گفت که “هر کس نتواند با تجهیزات دیجیتال و هوش مصنوعی کار کند، یک فرد کاملاً بی‌سواد است.” امروزه رایانه‌هایی که تنها چند سال پیش ساخته شده‌اند، در مقایسه با فناوری‌های نوین، بیشتر شبیه اسباب‌بازی‌های کودکانه به‌نظر می‌رسند! زیرا فناوری‌های هوشمند، رایانه‌ها و شبکه‌های کامپیوتری به‌طور کامل زندگی نسل بشر را دگرگون کرده است.
هر فردی که نتواند با دنیای دیجیتال ارتباط برقرار کند، خیلی زود موقعیت‌های پیشرفت شخصی، امکان ارتقای شغلی و تجربه‌های بهینه‌شده برای استفاده از تجهیزات هوشمندی مانند رایانه‌ها و گوشی‌های تلفن همراه را از دست خواهد داد.
سواد دیجیتال چیست ؟! از نظر فنی
داشتن سواد و مهارت دیجیتال به فرد این امکان را می‌دهد تا به‌طور مؤثر از فناوری‌های دیجیتال، ابزارها و منابع اینترنتی، به طرز صحیح و هوشمندانه ای استفاده کند. این سواد شامل توانایی کار با دستگاه‌های دیجیتال، استفاده از نرم‌افزارها، جستجو و تحلیل اطلاعات آنلاین، مدیریت امنیت آنلاین و ارتباط مؤثر از طریق رسانه‌های دیجیتال است.
مثال فنی از کاربرد مهارت های دیجیتال:
فرض کنید شما به‌عنوان یک بازاریاب دیجیتال، برای جذب مشتریان جدید از طریق وب سایت نیاز به استفاده از ابزارهای سئو (SEO) دارید. در این صورت، سواد و مهارت های دیجیتال به معنای داشتن مهارت در استفاده از ابزارهایی مانند Google Analytics انتخاب کلمات کلیدی مناسب، بهینه‌سازی محتوای سایت و تحلیل داده‌ها برای بهبود رتبه سایت در موتورهای جستجو است.
چرا این مهارت اینقدر مهم است؟
در دنیای امروز اطلاعات به‌سرعت در حال گردش است. در این میان اگر افراد نتوانند از ابزارهای دیجیتال به‌درستی استفاده کند از کیفیت زندگی مدرن آنان کاسته شده و همچنین در زمینه شغلی به ویژه شغل‌های کامپیوتری نیز خیلی زود از همکاران و رقبا عقب می‌مانند. شما هم طبیعتا از این قاعده مستثنی نیستید.
ارتباط بنیاد جهانی ICDL با یادگیری این مهارت چیست ؟!
جالبه بدانید که بنیاد جهانی ICDL به عنوان یک نهاد رسمی بین المللی با تدوین یک اساسنامه که شامل مفاد مربوط به یادگیری رایانه است؛ با ارتقای سطح توانایی و دانش دیجیتال مردم ارتباط مستقیمی دارد. این سازمان خود را متعهد می داند که استانداردهای مهارت هفت گانه کامپیوتر را در سراسر جهان به طور هماهنگ، طراحی و اجرا نماید. اطلاعات بیشتر را در مقاله درباره بنیاد جهانی ICDL بخوانید.
مهم ترین کاربرد ها
داشتن سواد دیجیتال در مردم به مواردی مانند سن، جنسیت و یا کشور خاصی محدود نیست. اولا جنبه عمومی دارد برای کاربردهایی مانند …. دوما از نظر تحصیلی برای هر دو قشر محصلان و والدین آنها به خاطر مواردی مثل …. مفید هست. ثانیا آگاهی از سواد کامپیوتری و دریافت مدرک سواد دیجیتال در ایران در واقع مهم ترین شرط استخدام رسمی در شرکت ها و ارگان های دولتی و رسمی ایران و سراسر جهان است.
- یادگیری سواد دیجیتال زندگی روزمره را آسانتر می کند.
- داشتن جدید ترین دانش سواد دیجیتال برای همه مفید و کاربردی است.
- تکمیل سطح آگاهی و مهارت دیجیتال و داشتن گواهینامه مهارت آن برای اشتغال رسمی لازم است.
استفاده از مهارت دیجیتال برای کسب دانش و آگاهی
امروزه ها داده ها تولید نمی شوند بلکه انگار مخزنی از داده ها و اطلاعات مختلف منفجر شده و به بیرون میریزد! حال ما باید بتوانیم اطلاعات درست و اخبار صحیح را از موارد غلط و اشتباه تشخیص دهیم. داشتن سواد در زمینه رسانه‌های دیجیتال در واقع مهم ترین رکن مهارت دیجیتال به شمار می آید. کارشناسان آموزشی اعتقاد دارند یادگیری مباحث دنیای دیجیتال با کسب دانش همسو است و باید از دوران کودکی به آموزش سواد رسانه دیجیتالی پرداخته شود.
سواد دیجیتال از سرقت اطلاعات جلوگیری می کند
تولید محتوای دیجیتال باید شبیه اختراع چیزی جدید در دنیای فیزیکی باشد و لازم است حقوق مادی و معنوی خالق یک محتوا یا اثر دیجیتال توسط ناشر آن حفظ گردد. یادگیری رعایت حق نشر مهمترین نکته در کسب مهارت های دیجیتال است.
ساخت هویت دیجیتال
دنیای دیجیتال امروزه به یک جهان موازی با دنیای فیزیکی تبدیل شده است. پس باید مردم بتوانند وجود و هویت دیجیتال خود را به طور دقیق و منظم در دنیای دیجیتالی نیز خلق کنند. از همان ابتدای دوران تحصیلات باید به مسئله ساخت و اشتراک گذاری هویت دیجیتال افراد توجه گردد. آموزش ایجاد و مراقبت از هویت دیجیتالی افراد به عنوان مهم ترین رکن دانش دیجیتال در نظر گرفته می‌شود.
جلوگیری از حواس پرتی
بارها شده که ما ساعت ها محو تایم لاین و صفحات مختلف در شبکه های مجازی شویم! انگار که از زمان و مکان جدا شده ایم. این حواس پرتی در رسانه دیجیتال برای تمام مردم به ویژه دانش آموزان بسیار مضر است. کاربران اینترنت باید برای استفاده از رسانه های آنلاین به طور هوشمندانه ای برنامه ریزی داشته باشند. هدف گذاری برای استفاده از رسانه های دیجیتال در راستای آموزش و یادگیری مهارت آنلاین باعث رشد و پیشرفت در زندگی روزمره و حرفه ای آنان خواهد شد.
توجه به امنیت فردی و اجتماعی در دنیای دیجیتال
استفاده از فناوری های دیجیتال ، مفید و کاربردی و حتی لذت بخش هست. اما ممکن است کاربران با خطرات جدی و چالش های مهم روبرو شوند. وجود انگیزه های مالی و شخصی در افراد سودجو و حتی بیماران ذهنی امروزه یک فضای جرم و جنایت سایبری را در دنیای دیجیتال برای کاربران ایجاد کرده. افراد سودجو در کمین شما هستند.
شروع یادگیری مهارت و دانش دیجیتال
حالا که یک سوال مهم پیش می آید؟! حال باید از کجا شروع کنیم؟! همانطور که در بالا اشاره ای کوتاه به بنیاد جهانی ICDL داشتیم متوجه شدیم که یک استاندارد جهانی برای یادگیری مهارت های دیجیتال وجود دارد.
یادگیری سواد دیجیتال با شرکت در دوره 7 مهارت اصلی رایانه ICDL امکان پذیر است.
چه امتیازی به این مقاله می دهید؟
دیدگاهتان را بنویسید