معرفی و لیست گرایش های MBA ارشد مدیریت کسب و کار با این 8 نکته مهم

اهمیت گرایش های ارشد مدیریت کسب و کار چیست ؟؟! رشته‌های مدیریتی در لیست بهترین رشته‌های تحصیلات تکمیلی قرار دارد؛ زیرا مدیران مسلط و متخصص معمولا جایگاه اجتماعی خوب و البته درامد قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد. آموخته‎‌های مدیریتی قطعا به ایجاد ارزش افزوده و افزایش درامد منجر خواهد شد. اگرچه مدیریت یک هنر سازمانی است ولی برای بدست آوردن فرصت های مناسب؛ به مهارت آموزی در یک گرایش تخصصی مدیریت نیاز هست.

به طور مثال اگر شما بخواهید به عنوان یک مدیر موفق و با حقوق بالا در یک شرکت استخدام شوید یا اگر به کسب و کار شخصی خودتان فکر می‌کنید؛ به هرحال لازم است در یک حرفه و گرایش مدیریتی تخصص داشته باشید. این تخصص معمولا حاصل تجربه و تحصیل در دوره های مدیریتی “مانند MBA” است. رشته MBA در گرایش ها و تخصصی های گوناگون تدریس می گردد. در این مقاله سعی شده بهترین گرایش ها را برای شرکت در دوره های مدیرتی معرفی کنیم. اما ابتدا بیایید کمی درباره mba توضیح دهیم.

مفهوم کلی MBA چیست ؟!

MBA جزو بهترین رشته‌های جهان محسوب می‌شود و از نظر درآمد، موقعیت شغلی و اجتماعی، جایگاه ویژه‌ای دارد. دوره MBA  ” ارشد مدیریت کسب و کار ” گرایش‌های مختلفی دارد؛ پس باید در زمینه انتخاب گرایش دقت کنید. برای مثال می‌بایست از مناسب بودن گرایش مورد نظر با توانایی‌ها، مهارت‌ها و روحیات خود اطمینان حاصل نمایید. البته پیش از آنکه به معرفی شاخه‌های اصلی MBA بپردازیم، ابتدا تعریفی مختصر از این رشته ارائه دهیم. MBA مخفف Master of Business Administration و به معنای کارشناشی ارشد مدیریت کسب و کار می‌باشد. به صورت مختصر و مفید باید بگوییم که ام‌بی‌ای در واقع یک دوره از تحصیلات تکمیلی برای تربیت مدیران حرفه‌ای جهت هدایت و رهبری سطوح مختلف سازمان است. دانشجویان این حوزه نه تنها مهارت‌های مدیریتی و مقابله با چالش‌های مختلف را یاد می‌گیرند، بلکه قادرند که چالش‌های مختلف را به فرصت تبدیل کنند. ام بی ای گرایش‌های متنوعی دارد و تمام سازمان‌ها و کسب‌وکارها به این مدیران نیاز دارند. در ادامه به معرفی اصلی‌ترین گرایش‌های ام بی ای می‌پردازیم:

ادامه مطلب این بخش در: همه چیز درباره مدیریت کسب و کار MBA

داستان گرایش های مختلف MBA چیست ؟!

جالب است بدانید که مسیر یادگیری و کسب درامد MBA به چند گرایش مختلف تقسیم می‌گردد. به نظر شما کدام یک از گرایش های ارشد مدیریت کسب و کار درآمد و جایگاه شغلی شما را متحول خواهد کرد؟! آیا شما با تمام گرایش‌های مدیریت کسب و کار در دوره جامع MBA آشنایی دارید؟ ما در این مقاله قرار است به معرفی، نقد و بررسی حرفه ای گرایش های ارشد مدیریت کسب و کار بپردازیم.

لیست گرایش‌های  MBA در ایران

۱. مدیریت مالی (Financial Management)

• تمرکز بر تحلیل مالی، سرمایه‌گذاری، مدیریت ریسک، و بازارهای مالی.

۲. مدیریت بازاریابی (Marketing Management)

• شامل مباحث بازاریابی دیجیتال، رفتار مصرف‌کننده، برندینگ، و استراتژی‌های فروش.

۳. مدیریت منابع انسانی (Human Resource Management)

• آموزش مباحث جذب، توسعه، حقوق و دستمزد، و مدیریت عملکرد کارکنان.

۴. مدیریت عملیات و زنجیره تأمین (Operations & Supply Chain Management)

• بهینه‌سازی فرآیندهای تولید، لجستیک، و مدیریت زنجیره تأمین.

۵. کارآفرینی (Entrepreneurship)

• طراحی مدل کسب‌وکار، نوآوری، و راه‌اندازی استارتآپ‌ها.

۶. مدیریت فناوری اطلاعات (IT Management)

• ترکیب مدیریت و فناوری، با تمرکز بر سیستم‌های اطلاعاتی و تحول دیجیتال.

۷. مدیریت استراتژیک (Strategic Management)

• تحلیل محیط کسب‌وکار، تدوین استراتژی‌های کلان، و رهبری سازمانی.

۲. گرایشهای تخصصی تر (در برخی دانشگاهها)

• مدیریت بین‌الملل (International Business)
• مدیریت پروژه (Project Management)
• مدیریت انرژی (Energy Management) (به‌ویژه در دانشگاههای مرتبط با صنعت نفت و گاز)
• مدیریت سلامت (Health Care Management)

۳. ساختار کلی دوره MBA در ایران

• سال اول: دروس پایه مانند اصول حسابداری، اقتصاد مدیریت، مدیریت بازاریابی، رفتار سازمانی، و مدیریت مالی.
• سال دوم: انتخاب گرایش و گذراندن دروس تخصصی + پایان‌نامه یا پروژه عملی.

1- گرایش بازاریابی MBA بهترین انتخاب برای سودآوری

قبل از هر چیز باید بگوییم که بازاریابی آکادمیک ( بازاریابی MBA ) زمین تا آسمان با آن چیزی که در تجربه بدست می آید، تفاوت دارد. هیچ شکی در آن نیست که بازاریابی جزو گرایش‌های محبوب مدیریت کسب و کار محسوب می‌شود. بازاریابی یا Marketing در واقع تلفیقی از استراتژی، تحلیل و بررسی اطلاعات مختلف، بررسی رفتار مصرف‌کنندگان، تبلیغات و تکنیک‌های ارتباطی، برای رشد سازمان و برندسازی بهتر است. این گرایش جزو مشاغل پرتقاضا و محبوب در ایران و سرتاسر جهان محسوب می‌شود.

چرا بازاریابی مهم ترین گرایش MBA محسوب می‌شود

مارکتینگ قلب یک کسب و کار به حساب می‌آید و تمام سازمان‌ها (انتفاعی/غیرانتفاعی) و کسب‌وکارها به یک بخش بازاریابی نیاز دارند. شما به عنوان فارغ‌التحصیل MBA بازاریابی می‌توانید در سمت‌ها و موقعیت‌های شغلی متنوعی مشغول به کار شوید. موقعیت‌هایی مثل مدیر برند، متخصص بازاریابی دیجیتال، متخصص تحقیقات بازار و استراتژی‌های بازاریابی. شرکت‌های بین‌المللی و چندملیتی، شرکت‌های فناوری، شرکت‌های تولید کننده کالا و یا ارائه‌دهندگان خدمات مختلف و استارتاپ‌ها، همگی از متقاضیان استخدام متخصصان بازاریابی هستند.

درباره گرایش مالی MBA

به طور کلی مدیریت مالی بر نحوه مدیریت کارآمد سرمایه‌های تجاری و شخصی و توسعه مهارت‌های تحلیلی تمرکز دارد. یک فرد تحصیل کرده در گرایش مالی MBA در زمینه مباحثی مثل مدیریت سرمایه، سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه، مدیریت پورتفولیو، بودجه‌بندی شرکتی و تحلیل سرمایه‌گذاری‌ها فعالیت می‌کند. مدیران مالی از طریق تصمیم‌گیری‌های بهینه مالی و بهره‌برداری صحیح از منابع مالی، قادر به ارزش‌آفرینی و کسب مزیت رقابتی هستند. شما به عنوان یک مدیر مالی می‌بایست در بازارهای پیچیده و پررقابتی امروز، برای بهینه‌سازی منابع، ارزیابی و بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و پیش‌بینی روندهای اقتصادی، از بهترین مدل‌های مالی بهره بگیرید.

مدیران مالی، تحلیلگران مالی، متخصصان ریسک و مشاوران سرمایه‌گذاری، معمولا درآمد بالایی دریافت می‌کنند و وجهه بالایی نیز در اجتماع دارند. شرکت‌ها، بانک‌ها، استارتاپ‌ها، سازمان‌ها و موسسات مالی از متقاضیان جذب افراد متخصص در گرایش مالی به حساب می‌آیند.

گرایش رفتارسازمانی و مدیریت منابع انسانی

گرایش مدیریت رفتارسازمانی و HRM بر آماده‌سازی دانشجویان برای رهبری و مدیریت نیروی کار و منابع انسانی تمرکز دارد. شما به عنوان مدیر بخش منابع انسانی می‌بایست خط‌مشی‌ها و دستورالعمل‌های سازمانی را ایجاد کنید و در پیشبرد آنها تلاش نمایید. همچنین از ابزارها و تکنیک‌های استاندارد برای توسعه محیط‌های کاری تحول‌آفرین بهره‌مند شوید. فرد با تحصیل در گرایش منابع انسانی به مدیری بانفوذ تبدیل خواهد شد که مهارت‌ها و توانایی‌های لازم برای شناسایی، تجزیه و تحلیل و حل مسائل پیچیده منابع انسانی را در اختیار دارد. مهمترین سرفصل‌هایی که در این گرایش تدریس می‌شوند عبارت‌اند از: مبانی مدیریت، روانشناسی، اخلاق و رفتار سازمانی و روانشناسی صنعتی. در ضمن یک مدیر منابع انسانی می‌بایست در زمینه قراردادهای حقوقی کاری و استخدامی، اطلاعات کافی و کاملی کسب کند. در صورتی که به دنبال کسب اطلاعات بیشتر درباره HRM هستید، شما را به مطالعه مقاله “رازهای موفقیت در مدیریت منابع انسانی” دعوت می‌کنیم.

فرصت‌های شغلی فارغ‌التحصیلان HRM

بدون شک می‌توان گفت که منابع انسانی از بهترین گرایش های ارشد مدیریت کسب و کار محسوب می‌شود. اگر در این گرایش فارغ‌التحصیل شوید، می‌توانید در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلفی در سمت‌ها و مشاغل متنوعی مشغول به کار شوید. باید بگوییم که مشهورترین مشاغل HRM عبارت‌اند از:

1. شما می‌توانید در سمت‌های اجرایی و عمیاتی مختلفی مثل کارشناس منابع انسانی، کارشناش جذب و استخدام، کارشناس آموزش و توسعه نیروها، کارشناس ارزیابی عملکرد و جبران خدمت و مزایا، فعالیت کنید.
2. سمت‌های مدیریتی و راهبردی در سطح بالاتری نسبت به سمت‌های اجرایی و عملیاتی قرار دارند. سمت‌های مدیریتی و راهبردی عبارت‌اند از: مدیر منابع انسانی، مدیر توسعه سازمانی، مدیرآموزش و توسعه نیروی کار، مدیر جبران خدمت و مزایا و همچنین مشاور انسانی.

بسیاری از افراد مایل نیستند به عنوان کارمند در یک سازمان یا شرکت مشغول به کار شوند. برای مثال بعضی افراد فاقد روحیه کارمندی هستند و یا تمایلی به کار کردن برای دیگران ندارند. در صورتی که شماهم جزو این دسته افراد هستید که دنبال آزادی عمل بیشتر و کار به صورت مستقل می‌باشند، می‌توانید با تخصص و مدرکی که دارید، به صورت مستقل فعالیت کنید. مثلا:

• بسیاری از فارغ‌التحصیلان HRM می‌توانند با عنوان مشاور مستقل منابع انسانی، کسب‌وکارهای مختلف را در موضوعاتی مثل استخدام، ارزیابی عملکرد و آموزش، راهنمایی کنند.
• همچنین می‌‍توانید با عنوان مدیر اجرایی CEO در کسب‌وکارها و یا استارتاپ‌های کوچک، مشغول به کار شوید.
• برگزاری دوره‎‌های آموزشی مختلف HRM، تدریس و آموزش مهارت‌های مدیریتی در زمینه HR نیز جزو فرصت‌های شغلی گرایش منابع انسانی است.

گرایش فناوری اطلاعات MBA

گرایش فناوری اطلاعات (IT) در MBA مدیر را برای مدیریت هم‌زمان سیستم‌های فناوری و نیروی کار، آماده می‌کند. این گرایش در واقع، دانش سنتی مدیریت کسب‌وکار را با دوره‌های تخصصی‌ای مثل امنیت اطلاعات، مخابرات و مدیریت پروژه‌های IT ترکیب می‌کند.

اکثر افراد تصور می‌کنند که تحصیل در این گرایش به پیش‌زمینه‌ IT نیاز دارد. در صورتی که اینطور نیست زیرا دوره MBA می‌بایست به توسعه مهارت‌‍های شما کمک کند و مهارت‌های جدید را به شما آموزش دهد. پس فرقی نمی‌کند که پیش‌زمینه‌ای از IT داشته باشید یا نه.

آنچه برای تحصیل در گرایش فناوری اطلاعات MBA نیاز دارید؟

گرایش فناوری اطلاعات MBA اطلاعات مهارت‌های ارزشمندی را برای افراد فعال در حوزه IT فراهم می‌کند. همچنین افرادی که اطلاعات کافی‌ای در این زمینه دارند، از طریق این گرایش می‌توانند دانش و سطح مهارت‌های خود را به روز نمایند. گرایش فناوری اطلاعات دروس اصلی کسب‌وکار و دروس مرتبط با سیستم‌های اطلاعاتی (IS) را شامل می‌شود.

اگر قصد دارید که یک مدیر موفق در حوزه IT شوید، می‌بایست در زمینه فناوری درک خوبی داشته باشید و همچنین در مهارت‌های ارتباطی قوی‌ باشید. مدیران موفق در حوزه سیستم‌های اطلاعاتی باید با عملکردهای کسب‌وکار، جدیدترین فناوری‌ها و برنامه‌های موجود برای حل مشکلات خاص آشنا باشند. در صورتی که در گرایش فناوری اطلاعات MBA تحصیل کنید، در مشاغل متنوعی مشغول به کار خواهید شد؛ مثل:

• تحلیل‌گر سیستم‌های کسب و کار
• مدیر و یا مشاور فناوری اطلاعات
• توسعه‌دهنده نرم‌افزار
• تحلیلگر هوش تجاری
• مدیر و یا طراح دیتابیس
• تحلیل‌گر امنیت سیستم‌های اطلاعاتی

گرایش تجارت بین‌الملل در دوره MBA

تجارت بین‌المللی که به انگلیسی International Business نام دارد، به عنوان یکی از اصلی‌ترین و درعین‌حال پردرآمدترین گرایش‌های رشته MBA شناخته می‌شود. این گرایش تخصصی مدیریت کسب و کار در واقع وظیفه طراحی، اجرا، مدیریت و هماهنگی پروژه‌ها و فعالیت‌های تجاری بین‌المللی را برعهده دارد. در واقع با تحصیل در این گرایش، توانایی و مهارت‌های لازم برای رهبری سازمان‌ها و کسب‌وکارهای بین‌المللی را کسب خواهید کرد. به عنوان یک مدیر فعال در حوزه تجارت بین‌الملل، قادر به رهبری سازمان در شرایط پیچیده، متغیر و چندفرهنگی خواهید بود. مهمترین مباحثی که در این گرایش به شما آموزش می‌دهند، عبارت‌اند از:

• مدیریت زنجیره تامین جهانی: مدیریت زنجیره تامین بر مباحثی مثل بهینه‌سازی پروسه لجستیک، تولید محصولات و توزیع آنها در سطح چند کشوری، البته ضمن توجه به تفاوت‌ زمانی کشورهای مختلف و چالش‌های گمرکی، تمرکز می‌شود.
• مذاکرات بین فرهنگی: شما به عنوان یک مدیر فعال در حوزه تجارت بین‌الملل می‌بایست توانایی مذاکره با فرهنگ‌های مختلف را کسب کنید. نکات مهم در زمینه فرهنگ کشورهای مختلف را بشناسید و مهارت‌های لازم جهت تطبیق با تفاوت‌های فرهنگی را کسب کنید.
• آشنایی با حقوق تجارت بین‌الملل: شناخت قوانین سازمان‌های جهانی و حتی توافق‌نامه‌های منطقه‌ای.

گرایش استراتژی دوره مدیریت کسب و کار

استراتژی نیز جزو محبوب‌ترین گرایش های mba به حساب می‌آید. خب همانطور که از نام آن نیز مشخص است، گرایش استراتژی روی اهداف و برنامه‌های بلندمدت تمرکز دارد. وظیفه اصلی مدیران استراتژیک در رسیدن به اهداف سازمان، طراحی برنامه‌های بلندمدت و اجرای آنها می‌باشد. البته باید بگوییم که گرایش استراتژیک در واقع تلفیقی از روش‌های کمی و مهارت‌های مدیریتی مثل رهبری و تفکر انتقادی، می‌باشد. به طور خلاصه باید گفت که شما با تحصیل در این گرایش، مهارت‌‍های رهبری و مذاکره، تحلیل داده‌ها و تفکر سیستمی را یاد می‌گیرید. پس دانشجویان گرایش استراتژی در پایان، با تحصیل در این رشته، جهت حل مسائل پیچیده سازمان‌ها و کسب‌وکارها آمادگی لازم را به دست می‌آورند.

گرایش مدیریت پروژه

شما با تحصیل در گرایش مدیریت پروژه یا همان Project management، مهارت‌ و توانایی‌های ضروری جهت برنامه‌ریزی، اجرا، نظارت و کنترل پروژه‌های شرکت‌ها یا سازمان‌ها را به دست می‌آورید. همچنین با ابزارها، اصول و روش‌های مدیریت پروژه آشنا خواهید شد. Project management جزو پرتقاضاترین گرایش های ارشد مدیریت کسب و کار به حساب می‌آید، در واقع تلفیقی از دروس عمومی مدیریت ام بی ای مثل بازاریابی، استراتژی و مالی+تکنیک‌ها و دانش تخصصی مدیریت پروژه است.

اهمیت شبکه سازی برای تمام گرایش ها