دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال DIGITAL MARKETING در معنا و مفهوم و به زبان ساده در استفاده از فناوریهای نوین و ابزارهای دیجیتال جهت معرفی و فروش محصولات و خدمات تعریف میشود. امروزه حدود 12 میلیارد از انواع دستگاه دیجیتال و هوشمند مانند تلفن همراه، رایانه ، خودرو، ساعت دیجیتال و غیره در اختیار مردم قرار دارد؛ همچنین بیش از 60 درصد از هزینه های بازاریابی سنتی شرکت ها که قبلا از روش های سنتی مانند تماس تلفنی و مراجعه ویزیتور انجام می شده اکنون با روشها و تجهیزاتی مانند؛ مرکز تماس هوشمند، بازاریابی ایمیلی و غیره جایگزین گردیده است. بازاریابی به روش دیجیتال در واقع یک فرایند است که در سیستم یکپارچه CRM تعریف گردیده و از طریق روشهای مختلف و در تمامی بسترهای دیجیتالی ارائه میگردد.
روش ها و سیستم های بازاریابی دیجیتال برای کسب و کارهای کوچک محلی و تجارت های بزرگ در سطح بین المللی کاربرد دارد. برای تسلط یافتن و داشتن مهارت در زمینه مارکتینگ باید جدیدترین اطلاعات را زیر نظر اساتید مجرب بیاموزید؛ زیرا شاید لازم باشد سیستم سازی بازاریابی دیجیتال حرفه ای و مختص به خود را داشته باشید. در ادامه هر کدام از این روش ها، ابزارها و مهارت آن را به تفکیک توضیح می دهم. لطفا با ما همراه باشید.
دیجیتال مارکتینگ
بازاریابی و فروش دو حوزه مرتبط اما متفاوت هستند که در کنار هم به رشد کسبوکار کمک میکنند. این دو اگرچه شباهت هایی دارد و دارای هدف یکسان است اما قابل تنفیض است. در ادامه تفاوتها و شباهتهای بازاریابی و فروش را بررسی میکنیم:
بازاریابی به طور کلی فرآیندی جامع و استراتژیک است که با تحقیق در مورد بازار و شناسایی نیازها و خواستههای مشتریان آغاز میشود. این حوزه شامل برنامهریزی، توسعه محصول، تعیین قیمت، تبلیغات، توزیع، ارتقای برند و ایجاد ارتباط بلندمدت با مشتریان میباشد. هدف اصلی بازاریابی شامل ایجاد ارزش برای مشتریان و کسبوکار از طریق جذب، حفظ و ارتقای رضایت آنهاست. اگر اینکار به کمک ابزارهای دیجیتال انجام شود به آن بازاریابی دیجیتالی می گویند
فروش به طور کلی فرآیندی تراکنشی و تکنیکی است که در آن کارهایی مانند تلاش بر تبدیل فرصتهای شناساییشده در بازاریابی به معاملات نهایی متمرکز است. فروش شامل مذاکره با مشتری، ارائه پیشنهادات، متقاعدسازی و بسته شدن معامله میشود. هدف اصلی فروش دستیابی به درآمد فوری و تحقق اهداف فروش کوتاهمدت است. وقتی اینکار به کمک ابزارها و روش های دیجیتالی انجام گردد؛ فروش دیجیتال نامیده میشود. در ادامه موارد برجسته هریک را توضیح داده ایم
برای اینکه یک کسب و کار و برند آن در طی فعالیت خود بتواند دوام و بقای ادامه داری داشته باشد و به اهداف کوتاه مدتی مانند سود آوری دست یابد و همچنین برای دست یابی به اهداف بلند مدتی مانند برندینگ و فروش؛ باید واحد بازاریابی و فروش بهطور هماهنگ و یکپارچه عمل کنند.
شرکت هایی که به دیجیتال مارکتینگ حتی در سطح B2B روی آورده اند اثرات مثبت بازاریابی دیجیتال را فورا درک نموده و ناگزیر برای حذف واسطه ها اقدام خواهند کرد؛ زیرا ایشان متوجه می شوند که هزینه های کاهش یافته و افزایش سرعت روند نه تنها به نفع خودشان است بلکه به منفعت مشتری نیز منجر خواهد شد. برای همین به زودی تصمیم میگیرند که فروش مستقیم به روش دیجیتال را نیز تجربه کنند.
اینجاست که بازاریابی و فروش دیجیتال باهم گره میخورد و مرز بین ایندو بسیار کم رنگ خواهد شد. البته رقابت مستقیم در بازار خرده فروشی نیازمند استراتژیهای خاصی است که در آموزشهای تخصصی قابل درک خواهد بود. به هرحال برای اینکه در هر سطح و با هر روشی از دیجیتال مارکتینگ موفق باشید باید مهارت و تجربه لازم را بدست آورید.
تا اینجا گفتیم که دیجیتال مارکتینگ به معنای استفاده از فناوریها و ابزارهای دیجیتال برای معرفی و فروش محصولات و خدمات است و درک کردیم که استفاده از روش های بازاریابی و فروش دیجیتال چقدر مفید به نظر میرسد! اما شاید سوال مهم شما این باشد که این مفهوم اولین بار کی و از کجا آمده!؟
در واقع این مفهوم با ظهور اینترنت و توسعه وب 1.0 در دهه 1990 میلادی شکل گرفت. در سال 1993 اولین بنر تبلیغاتی “قابل کلیک” توسط وبسایت HotWired منتشر شد که نقطه عطفی در تاریخچه دیجیتال مارکتینگ محسوب میشود. پس از آن یعنی در سال 1994 وب سایت بزرگ “یاهو” راهاندازی شد و با استقبال گسترده مخاطبان از سراسر جهان مواجه گردید و خیلی زود؛ اهمیت و کارایی بهینهسازی موتورهای جستجو (SEO) را برجسته کرد. پس از آن در سال 1998، گوگل تأسیس شد که تأثیر بسزایی در تحول دیجیتال مارکتینگ داشت.
در ایران نیز دیجیتال مارکتینگ در دهه 1380 شمسی با ظهور وبسایتهایی مانند پرشینبلاگ آغاز شد. مدیران این وبسایتها امکان تبلیغات آنلاین را برای قشر وسیعی از مردم فراهم کردند و به تدریج با گسترش استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی، دیجیتال مارکتینگ در ایران نیز همپای جهان اهمیت پیدا نمود و فورا رشد قابل توجهی یافت.
امروزه دیجیتال مارکتینگ شامل روشهایی مانند بازاریابی ایمیلی، بازاریابی محتوا، بازاریابی شبکههای اجتماعی و بهینهسازی موتورهای جستجو است که برای کسبوکارهای کوچک و بزرگ در سطح محلی و بینالمللی کاربرد دارد. ابتدایی ترین نیاز شرکتهای بزرگ ابتدا با فیس بوک و سپس با متا شروع کردند و امروزه بزرگترین پلتفرم های سازماندهی شده در بازار دیجیتال مارکتینگ هستند. مجموعه متا در قالب فیس بوک ، اینستاگرام و همچنین پیام رسان واتساپ به منظور ارائه خدمات مرتبط با تبلیغات دیجیتال؛ یکپارچه شده و به عنوان بهترین ها در سطح بین المللی شناخته می شوند.
علاوه بر اینکه کمپانی های بزرگ بین المللی و حتی کسب و کارهای بزرگ کشور از ابزارها و روش های دیجیتال مارکتینگ بهره می برند حتی بسیاری از کسب و کارهای کوچک و محلی نیز سالهاست فعالیت خود را در فضای آنلاین شروع کردهاند. زیرا به صراحت می توان اذعان نمود که دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) ابزار قدرتمندی برای معرفی کسب و کار به مشتریان می باشد و برای بازاریابی خدمات و محصولات بهترین ابزار است.
می توان گفت که دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال خصوصا در بازارهای شلوغ و پررقابت امروز، محصولات و خدمات مختلف را به مشتریان و یا سایر همکاران به طور موثر تری معرفی میکند. البته همه اینها نیاز به آموزش دارد تا بتوان بهترین بهره وری را از دنیای دیجیتال مارکتینگ داشت.
بازاریابی دیجیتال هدف ها را مشخص نموده و همه چیز را قابل برنامه ریزی و اندازه گیری میکند. این یعنی کاهش هزینه ها و افزایش عملکرد و بهبود بهره وری! برای درک این موضوع بیایید مثالی بزنیم:
فرض کنید امروز می خواهید خدمات آموزشی سایت هرمس را به مردم ایران معرفی کنید. اگر قرار باشد به تمام آموزشگاهها و اساتید و یا مربیان به صورت حضوری مراجعه کنید؛ طبیعتا اینکار بسیار زمانبر و خسته کننده است. حتی روش بازاریابی تلفنی نسبت به مراجعه حضوری؛ معمولا عاقلانهتر به نظر می رسد.
اما حالا فرض کنید یک بانک اطلاعات از ایمیل اساتید در اختیار داشته باشید؛ با یکبار انجام بازاریابی ایمیلی و حتی پیامکی موفق که با توجه به قیف موثر شما، طراحی و برنامه ریزی شده متوجه خواهید شد که نرخ موفقیت شما افزایش یافته و همچنین در زمان و هزینه بازاریابی شما صرفه جویی قابل توجهی می شود.
این فقط یک مورد از ده ها نکات کاربردی درباره روش ها و ابزارهای دیجیتال مارکتینگ است اما نکات دیگری نیز وجود دارد که در ادامه توضیح می دهم
اصلی ترین ابزار دیجیتال مارکتینگ در واقع همین گوشی های هوشمند در دست مردم است. همچنین پس از آن می توان به انواع رایانه قابل حمل و سایر سیستم های کامپیوتری اشاره نمود. امروزه حتی بیلبوردها و انواع تلویزیون شهری که بر پایه فناوری های دیجیتال ساخته شده؛ تبلیغات محیطی سطح شهر را نیز تحت تاثیر قرار داده است. حالا می توانید در ذهن خود تصور کنید که ترکیبی از این کاربران تجهیزات دیجیتال با روش های اصولی مارکتینگ چه نتایج موثر و کم هزینه ای دارد.
با استفاده از پلتفرمهای سازمان یافته در دیجیتال مارکتینگ؛ نام یک برند برای همیشه در ذهن افرادی که برند را به آنها معرفی نموده ایم باقی میماند و بسیاری از کاربران با کمکCRM که یکی از مهم ترین ابزارهای بازاریابی دیجیتال است؛ در طی مدت زمان مشخص و در نتیجه یک چرخه سالم؛ به مشتریان وفادار تبدیل خواهندشد.
این فرایند با استفاده از ابزارها، تکنیکها و استراتژیهای خاصی انجام میشود. با این روند سازمان یافته نه تنها بازاریابی و تبلیغات به فروش های بهتر منجر میگردد بلکه؛ کسب و کارها نیز با مخاطبان هدف خود آشنا میشوند. فرصتی برای برقراری تعامل با آنها پیدا میکنند و در نهایت، به صورت هدفمند محصولات و خدمات خود را به فروش میرسانند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نقش دیجیتال مارکتینگ در موفقیت برندها؛ در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
اصرار شرکت های بزرگ به دیجیتال مارکتینگ و استقبال مردم از این فرایند تنها یک دلیل دارد؛ آن هم حذف واسطه های بی مورد است! وقتی واسطه ها حذف شود: با کاهش هزینه ها ، کم شدن احتمال تقلب در فروش و حذف مشکلاتی مانند خالی فروشی که ” مادر تورم اساسی است؛ در نهایت همه چیز به نفع مصرف کننده تمام خواهد شد.
همچنین به علت بالارفتن نرخ رضایت کاربر و افزایش رضایت مشتری؛ نام و اعتبار برندی که خدمات یا محصولات را ارائه می دهد نیز درخشان تر خواهد شد. از اینجا به بعد می توانیم بگوییم که دیجیتال مارکتینگ فقط یک بازاریابی کلان نیست! بلکه شامل مهارت های فروش در هر سطحی است. اینجا متوجه می شویم که تفاوت بازاریابی دیجیتال و فروش آنلاین؛ کمرنگ و حتی محو میگردد. وقتی یک برند با افزایش نرخ رضایت مشتریان متوجه می شود که اعتبار بهتری در بازار پیدا نموده و عملکرد موفق تری خواهد داشت؛ همچنین تمایل آن به سمت خرده فروشی، معنا و هدف دار خواهد شد.
داستان دیجیتال مارکتینگ از زمانی آغاز میشود که شما ابتدا محصول یا خدمتی داشته باشید که قابلیت عرضه به بازار را داشته باشد. پس از آن، مهم است که دقیقاً بدانید مخاطب هدف شما کیست. آیا گروه خاصی از افراد نیاز به محصول شما دارند؟ آیا بازار برای آن فعلاً جذاب است یا نه؟ در این مرحله، با در نظر گرفتن این موارد، شما باید برنامهای برای معرفی محصول خود تدوین کرده و برای رقابت با رقبای موجود در بازار، آمادگی پیدا کنید.
داستان دیجیتال مارکتینگ وقتی آغاز میشود که تصمیم بگیرید یک محصول یا خدمت را به بازار عرضه کنید. اولین قدم، شناخت دقیق مخاطب هدف است؛ یعنی مشخص کنید مشتریان واقعی شما چه کسانی هستند و چه نیازهایی دارند. بعد از آن، بررسی کنید که آیا بازار مورد نظر پویا و فعال است یا خیر. با داشتن این اطلاعات، میتوانید استراتژیهای مناسب برای معرفی محصول و رقابت با سایر رقبای موجود را طراحی و اجرا کنید. برای اجرای موفقیتآمیز این فرآیند از ابتدا تا انتها، به موارد زیر نیاز دارید:
این مراحل به عنوان پایه و اساس دیجیتال مارکتینگ در سطح عالی قابل برنامه ریزی و انجام است. البته ممکن است برای رقابت در بازارهای حرفه ای به آموزش و استفاده از تجربه منتورها و اساتید مجرب نیاز داشته باشید. حال که با مهارتهای طراحی و تدوین دیجیتال مارکتینگ آشنا شدید اکنون وقت انجام آن است. در ادامه به معرفی جامع و کامل ابزارهای دیجیتال مارکتینگ می پردازیم:
موفقیت در حوزه دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing)، بدون استفاده از کانالهای آن امکانپذیر نیست. رقابت میان کسب و کارها در دنیای آنلاین، روز به روز بیشتر میشود. پس آشنایی با کانالهای دیجیتال مارکتینگ، یک ضرورت مهم برای تمامی برندها و شرکتهاست. با این کانالها و ابزارها، امکان انجام اموری مانند تجزیه و تحلیل دادهها، بهینه سازی استراتژی بازاریابی آنلاین، مدیریت کمپینهای فروش، تحلیل رفتار کاربران، ایجاد ارتباط با مخاطبان و تبدیل آنها به مشتریان وفادار وجود دارد. در این بخش، مهمترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ را به شما معرفی میکنیم:
یکی از اساسیترین راههای تبلیغات دیجیتال، بهینهسازی موتور جستجو یا همان SEO است. هدف اصلی سئو ارتقای جایگاه وبسایت در صفحات اول موتورهای جستجو، بهویژه گوگل است. بهینهسازی موتور جستجو شامل بخشهای گوناگونی است که هر یک نقشی کلیدی در بهبود عملکرد سایت ایفا میکند. سعی کنید روی یکی از نیروهای خودتان برای یادگیری سئو سرمایه گذاری کنید.
علاوه بر موارد فوق، بررسی رفتار رقبا، بهبود ساختار لینکها، استفاده از سئو محلی، بهینهسازی سایت برای نمایش بهتر روی موبایل، بهرهگیری از رپورتاژ آگهی و ایجاد بکلینکهای معتبر از جمله عواملی هستند که در افزایش رتبه و ترافیک وبسایت نقش بسزایی دارند.
یکی از استراتژیهای بلندمدت در بازاریابی دیجیتال، بازاریابی محتواست. این روش به تولید و ارائه محتوای ارزشمند و مفید میپردازد و هدف آن جذب مخاطبان و معرفی محصولات یا خدمات به آنها است. افرادی که از تبلیغات مستقیم اجتناب میکنند، میتوانند از این روش برای افزایش آگاهی از برند خود استفاده کنند. انجام درست و اصولی بازاریابی محتوا باعث ایجاد رابطهای پایدار و عمیق با کاربران میشود که به برندسازی قویتر و افزایش فروش در بلندمدت منجر خواهد شد.
بازاریابی محتوا میتواند از اشکال گوناگونی بهره ببرد:
پیش از آنکه استراتژی بازاریابی خود را حول محور موبایل تنظیم کنید، بیایید نگاهی دقیقتر به شیوههای رایج این حوزه بیندازیم:
تبلیغات کلیکی یکی از سریعترین و مؤثرترین روشهای جذب مخاطب و افزایش فروش در دنیای دیجیتال است. در این روش، تبلیغ شما مستقیماً در موتورهای جستجو نمایش داده میشود؛ برخلاف بهینهسازی موتورهای جستجو (SEO) که نتایج آن معمولاً زمانبر است، تبلیغات کلیکی به سرعت ترافیک و فروش را افزایش میدهد. مهم ترین مزایای استفاده از تبلیغات کلیکی در یک کمپین بازاریابی دیجیتال شامل موارد زیر است: